Podczas jazdy każdy kierowca wykonuje szereg manewrów. Niektóre z nich wyglądają podobnie, lecz w rzeczywistości podlegają różnym zasadom. Omijanie, wymijanie i wyprzedzanie to manewry, które wymagają szczególnej uwagi i zachowania zasad bezpieczeństwa. Warto znać ich dokładne definicje i reguły, ponieważ ma to bardzo duże znaczenie dla bezpieczeństwa wszystkich uczestników ruchu drogowego.
Czym jest omijanie?
Zgodnie z art.2 ustawy Prawo o ruchu drogowym omijanie to przejeżdżanie obok nieporuszającego się pojazdu, uczestnika ruchu lub przeszkody. Podczas tego manewru należy:
zachować bezpieczny odstęp,
upewnić się, że omijanie nie doprowadzi do niebezpiecznej sytuacji na drodze,
sprawdzić w lusterkach obecność innych pojazdów,
jeśli to konieczne zredukować prędkość,
włączyć kierunkowskaz aby zasygnalizować manewr.
Omijanie jest niedozwolone wtedy, gdy obok znajduje się pojazd ustępujący pierwszeństwa pieszemu lub gdy stoi przed przejazdem kolejowym i wymagałoby to wjechania na część jezdni przeznaczoną dla przeciwnego kierunku ruchu.
Omijanie wykonuje się z lewej strony omijanego pojazdu. Wyjątek stanowi sytuacja, kiedy omijany jest pojazd, który zatrzymał się i sygnalizuje zamiar skrętu w lewo, wtedy manewr wykonywany jest prawą stroną.
Co to jest wymijanie?
Wymijanie to przejeżdżanie obok pojazdu lub innego uczestnika ruchu, który porusza się w przeciwnym kierunku. W trakcie tego manewru kierowca jest zobowiązany do:
zachowania bezpiecznego odstępu,
w razie konieczności zmniejszenia prędkości, zjechania na prawo lub zatrzymania się.
Wymijanie to pozornie łatwy manewr, jednak może być problematyczny na wąskich uliczkach. Gdy nie ma wystarczająco dużo miejsca, to trzeba zwolnić i zjechać jak najbliżej prawej krawędzi jezdni lub całkowicie zatrzymać pojazd. Jazda zbyt blisko innego pojazdu może prowadzić do uszkodzenia bocznych lusterek albo otarcia boków pojazdów.
Wyprzedzanie – na czym polega?
Wyprzedzanie to jeden z najbardziej niebezpiecznych manewrów, co znajduje potwierdzenie w policyjnych statystykach. Błędy podczas wyprzedzania prowadzą do poważnych wypadków. To przejeżdżanie obok innego pojazdu, który porusza się w tym samym kierunku. Jest to najbardziej ryzykowny manewr drogowy, ponieważ wymaga zmiany pasa ruchu, oceny odległości i prędkości innych pojazdów oraz przewidywania ich zachowania. Kierowca, który chce wykonać ten manewr, musi:
upewnić się, że ma dobrą widoczność,
ocenić, czy ma wystarczającą ilość miejsca do wykonania manewru,
sprawdzić, czy kierowca jadący z tyłu nie rozpoczął wyprzedzania,
sprawdzić i upewnić się, czy kierowca jadący z przodu na tym samym pasie ruchu , nie zasygnalizował zamiaru wyprzedzania innego pojazdu, zmiany kierunku jazdy lub zmiany pasa ruchu.
Jeżeli spełnione są powyższe warunki, to należy włączyć kierunkowskaz i wyprzedzić pojazd z lewej strony. Wracając na właściwy tor jazdy ponowie trzeba włączyć kierunkowskaz.
Z zasady pojazdy wyprzedza się z lewej strony, ale istnieją wyjątki. Manewr jest możliwy z prawej strony, gdy:
wyprzedzane są pojazdy szynowe, z wyjątkiem sytuacji, gdy uniemożliwia to układ torów lub wyprzedzanie odbywa się na jezdni jednokierunkowej,
wyprzedzany jest pojazd sygnalizujący skręt w lewo.
Z prawej strony można wyprzedzać na drodze z wyznaczonymi pasami ruchu, jeśli jest to jezdnia:
jednokierunkowa,
dwukierunkowa z co najmniej dwoma pasami ruchu na obszarze zabudowanym lub trzema poza obszarem zabudowanym przeznaczonymi do jazdy w tym samym kierunku.
Zgodnie z przepisami, kierujący pojazdem, który jest wyprzedzany, nie może w trakcie tago manewru i bezpośrednio po nim zwiększać prędkości.
Kiedy nie można wyprzedzać?
Zgodnie z przepisami wyprzedzanie jest zabronione:
przy dojeżdżaniu do wierzchołka wzniesienia,
na zakręcie oznaczonym znakami ostrzegawczymi,
na skrzyżowaniu, z wyjątkiem skrzyżowania o ruchu okrężnym lub na którym ruch jest kierowany,
przed i na przejściu dla pieszych,
kiedy pojazd znajduje się przed albo na przyjeździe kolejowym.
Nie można wyprzedzać pojazdów uprzywilejowanych w terenie zabudowanym. Zakaz obejmuje pojazdy, które używają niebieskich świateł błyskowych oraz sygnałów dźwiękowych, a także pojazdów poruszających się w kolumnie razem z pojazdami uprzywilejowanymi na początku i końcu.
Bezpieczne manewry – podstawowe zasady
Każdy manewr na drodze może wiązać się z ryzykiem kolizji lub wypadku, dlatego niezależnie od jego rodzaju kierowca powinien:
zachować szczególną ostrożność
wcześniej sygnalizować zamiary,
utrzymywać bezpieczny odstęp od innych uczestników ruchu,
upewnić się, że ma wystarczającą widoczność i miejsce do wykonania manewru,
dostosować prędkość do warunków na drodze.