Jazda bez uprawnień – czy warto ryzykować?

samochody na ulicy

Prowadzenie pojazdów mechanicznych bez wymaganych uprawnień to stwarzanie zagrożenia w ruchu drogowym i zachowanie bardzo nieodpowiedzialne. W Polsce może zostać potraktowane jako wykroczenie albo przestępstwo. Jakie są kary za prowadzenie pojazdu bez uprawnień?

Kary za jazdę bez prawa jazdy

Od 1 stycznia 2022 roku w Polsce obowiązują surowsze przepisy dotyczące prowadzenia pojazdów bez uprawnień. Ustawodawca nie ma litości — jazda bez prawa jazdy to poważne wykroczenie, a w określonych przypadkach nawet przestępstwo. Osoby, które nigdy nie posiadały prawa jazdy, narażają się na grzywnę wynoszącą od 1500 zł do 30 000 zł. Dodatkowo sąd może nałożyć zakaz prowadzenia pojazdów.

Jeszcze poważniejsze konsekwencje grożą kierowcy, któremu wcześniej odebrano prawo jazdy — decyzją sądu, starosty lub w wyniku przekroczenia limitu punktów karnych. Jazda w takim przypadku nie tylko oznacza grzywnę, ale może skutkować ograniczeniem lub pozbawieniem wolności, szczególnie w przypadku osób, które zostały już wcześniej ukarane za podobne przewinienia.

Zgodnie z prawem:

  • prowadzenie pojazdu w sytuacji, gdy kierujący nie posiadał uprawnień do prowadzenia pojazdami (nie zdał egzaminu na prawo jazdy lub stracił uprawnienia do kierowania pojazdami ale nie obowiązuje go już zakaz prowadzenia pojazdów ani decyzja o cofnięciu uprawnień do prowadzenia pojazdami), jest to wykroczenie z art. 94 §1 k.w.

  • prowadzenie pojazdu w trakcie trwania środka karnego orzeczonego przez sąd – czyli zakazu prowadzenia pojazdów, jest to przestępstwo z art. 244 k.k.

  • prowadzenie pojazdu po decyzji administracyjnej wydanej przez starostę o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami (w czasie jej obowiązywania), jest to przestępstwo z art. 180a k.k.

Co grozi za jazdę po zabraniu prawa jazdy?

Najpoważniejsze konsekwencje grożą tym, którzy prowadzą pojazd mimo cofnięcia prawa jazdy decyzją sądu lub organu administracyjnego. Taki czyn jest już nie wykroczeniem, a przestępstwem — opisanym w art. 180a Kodeksu karnego.

Zgodnie z przepisami grozi za to:

  • kara grzywny,

  • ograniczenie wolności (np. prace społeczne),

  • kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.

To jednak nie wszystko. Sąd może także orzec zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres od 1 roku do nawet 15 lat. Warto dodać, że złamanie tego zakazu w czasie jego trwania może skutkować karą bezwzględnego więzienia.

Podsumowanie

Prowadzenie pojazdu bez uprawnień to nie tylko ryzyko mandatu. To droga do utraty wolności, ogromnych kosztów finansowych i problemów z odzyskaniem prawa jazdy w przyszłości. W obliczu zaostrzonych przepisów warto pamiętać, że nieznajomość prawa nie chroni przed jego skutkami. Każda decyzja o wsiadaniu za kierownicę bez odpowiednich uprawnień może mieć bardzo poważne konsekwencje nie tylko finansowe, ale również prawne.