Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców, czyli CEPiK, to kluczowy system informatyczny funkcjonujący w Polsce, którego głównym celem jest gromadzenie, przetwarzanie i udostępnianie danych dotyczących pojazdów i kierowców. CEPiK wpływa na wiele aspektów codziennego życia – od zakupu używanego auta, przez rejestrację pojazdu, aż po egzekwowanie przepisów ruchu drogowego.
Czym jest CEPiK?
CEPiK to skrót od Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców. System został utworzony na podstawie przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym i zaczął funkcjonować w 2004 roku. Od tego czasu był kilkukrotnie modernizowany, m.in. w ramach projektu CEPiK 2.0. Obecnie jego administratorem jest Ministerstwo Cyfryzacji, a dane w nim zawarte są udostępniane m.in. policji, urzędom komunikacji, ubezpieczycielom czy Inspekcji Transportu Drogowego
CEPiK składa się z dwóch głównych baz danych:
Centralna Ewidencja Pojazdów (CEP) – zawiera informacje o wszystkich pojazdach zarejestrowanych w Polsce. Dane te obejmują m.in. markę i model pojazdu, rok produkcji, numer VIN, przebieg, historię badań technicznych, informacje o ubezpieczeniu OC, a także status pojazdu (np. kradziony, wyrejestrowany).
Centralna Ewidencja Kierowców (CEK) – zawiera dane o osobach posiadających uprawnienia do kierowania pojazdami. W bazie zapisane są informacje takie jak kategorie posiadanych praw jazdy, data ich wydania, ograniczenia lub zakazy prowadzenia pojazdów, a także punkty karne.
Do czego służy CEPiK?
CEPiK ma wiele zastosowań praktycznych. Przede wszystkim wspiera administrację publiczną i służby w wykonywaniu ich obowiązków. Policja, straż miejska czy ITD mogą w czasie rzeczywistym sprawdzić, czy pojazd ma ważne OC i przegląd, czy nie został skradziony, albo czy kierowca ma prawo jazdy.
Dla obywateli CEPiK to przede wszystkim:
Sprawdzenie historii pojazdu – za pomocą serwisu historiapojazdu.gov.pl każdy może sprawdzić podstawowe informacje o pojeździe, np. jego przebieg, daty przeglądów technicznych czy liczbę właścicieli.
Sprawdzenie punktów karnych – na portalu obywatel.gov.pl można zalogować się przez profil zaufany i sprawdzić aktualny stan punktów karnych.
Rejestracja i wyrejestrowanie pojazdu – CEPiK wspiera procesy administracyjne związane z obiegiem dokumentów pojazdów w urzędach.
Skąd CEPiK zbiera dane
CEPiK (Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców) nie tworzy danych samodzielnie – pełni funkcję centralnego rejestru, który zbiera, integruje i przechowuje dane przekazywane przez różne instytucje publiczne. Oto główne źródła informacji, z których CEPiK pozyskuje dane do swoich dwóch głównych baz: ewidencji pojazdów i ewidencji kierowców:
wydziały komunikacji (starostwa i urzędy miast),
stacje kontroli pojazdów,
TU – towarzystwa ubezpieczeniowe,
policja, Inspekcja Transportu Drogowego, Żandarmeria Wojskowa,
dyrektor Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej,
prokurator, sąd lub inny organ uprawniony do orzekania w sprawach o wykroczenia,
kierownik ośrodka szkolenia.
Podsumowanie
CEPiK to nie tylko narzędzie dla urzędników czy służb mundurowych. To nowoczesny system, który realnie zwiększa bezpieczeństwo na drogach, wspiera uczciwy handel pojazdami i ułatwia życie kierowcom. Dzięki dostępności danych, CEPiK wpłynął pozytywnie na rynek wtórny pojazdów. Możliwość sprawdzenia historii auta zmniejszyła ryzyko oszustw przy sprzedaży, np. cofania licznika czy zatajenia informacji o szkodach.